رشته دامپزشکی
رشته دامپزشکی از جمله رشتههای دکترای حرفهای است که تحصیل آن شش سال به طول میانجامد. این رشته در زیرگروه یک تجربی قرار دارد و جزو چهار رشته پرمتقاضی علوم تجربی نیز میباشد. دامپزشکی به شناخت، تشخیص، درمان و پیشگیری بیماری دامها و حیوانات، شیوههای کنترل و بازرسی بهداشتی مواد غذایی و فرآوردههای با منشا حیوانی میپردازد، با بیماریهای انسان سروکاری ندارد و فقط به بخشی از بیماریها میپردازد که بین انسان و حیوان مشترک است.
همچنین در رشته دامپزشکی دانشجویان با بهداشت تغذیه دام ها نیز آشنا میشوند. به طور کلی دامپزشکی رشتهای ناظر به همه ابعاد زندگی بهداشتی و سلامت دامها (به دلیل ارزش غذایی آنها) و همه حیوانات است.
برای تاسیس مطب و داروخانه دامپزشکی نیز به مدرک دکترای عمومی دامپزشکی نیاز است و به کاردانی و کارشناسی و کارشناسی ارشد دامپزشکی و علوم آزمایشگاهی مجوز تاسیس داده نمیشود.
🔰دامپزشکی در دانشگاه
دوره شش ساله تحصیل رشته دامپزشکی در دانشگاه دارای دو مرحله است که در مرحله اول یا دوره پیش درمانگاهی، دانشجویان حدود ۱۳۰ واحد درسی را باید طی کنند و پس از آن در آزمون جامع پیش درمانگاهی شرکت کنند و اگر در این آزمون قبول شوند، وارد دوره دوم یا همان دوره درمانگاهی می شوند. آزمون جامع پیش درمانگاهی معمولا سالی دو بار برگزار میشود و اگر فردی بیشتر از دوبار در این آزمون نتواند به نمره قبولی دست پیدا کند، نمی تواند دکترای عمومی دامپزشکی را ادامه دهد. دوره دوم نیز دارای حدود ۹۰ واحد است که به آن دوره درمانگاهی میگویند و شامل کارورزی، اینترنی و پایان نامه میباشد.
🔰 دروس رشته دامپزشکی
در رشته دامپزشکی چهار گروه از دروس اختصاصی تدریس میشود که عبارتند از:
دروس پایه
فیزیک پزشکی، بیوشیمی، فیزیولوژی، ژنتیک حیوانی، جانورشناسی عمومی، آمار حیاتی.
دروس اصلی
اصول همهگیر شناسی، اصول تغذیه دام، تغذیه اختصاصی دام، تغذیه اختصاصی طیور، آسیب شناسی عمومی، آسیب شناسی اختصاصی، باکتری شناسی عمومی، باکتریشناسی اختصاصی و بیماریهای باکتریایی، کالبدشناسی پایه، کالبدشناسی مقایسهای، انگل شناسی و بیماریهای انگلی، قارچ شناسی و بیماریهای قارچی، ویروس شناسی و بیماریهای ویروسی، ایمن شناسی و سرم شناسی، سم شناسی، فارماکولوژی، ماهی شناسی عمومی، جنین شناسی نظری، اصول انتخاب و تلقیح مصنوعی دام، بهداشت و پرورش دام، بهداشت و پرورش طیور، تکثیر و پرورش ماهی، پرورش و بیماری های زنبور عسل، اصول اصلاح نژاد دام، اصول هوشبری نظری، اصول کالبدگشایی و نمونه برداری، اصول معاینه دام.
دروس تخصصی
بیماریهای اندامهای حرکتی، بیماریهای متابولیک دام، بیماریهای درونی دام های بزرگ، بیماریهای درونی دامهای کوچک، بیماریهای تولید مثل دام، بیماریهای طیور، بیماریهای ماهی، بیماریهای مشترک انسان و دام، رادیولوژی دامپزشکی، جراحی عمومی دامهای بزرگ، جراحی عمومی دامهای کوچک، مسمومیتهای دام، مامایی دامپزشکی، کلینیکال پاتولوژی، بهداشت و صنایع شیر، کنترل کیفی و بهداشتی مواد غذایی، صنایع مواد غذایی با منشا دامی نظری، زبان تخصصی.
دروس بالینی
عملیات درمانگاهی دامهای بزرگ، عملیات درمانگاهی دامهای کوچک، عملیات درمانگاهی مامایی، عملیات درمانگاهی طیور، کارآموزی.
🔰 بازار کار رشته دامپزشکی
فعالیت در بیمارستانها و کلینیکها به عنوان پزشک یا متخصص دام کوچک، جراح و رادیولوژیست، فعالیت در کارخانههای مواد غذایی به عنوان ناظر سلامت محصولات غذایی، فعالیت در پرورشگاههای دام، طیور و آبزیان، فعالیتهای تحقیقاتی در زمینههای مختلف علوم پایه و تدریس در دانشگاه از جمله زمینههای شغلی این رشته هستند.
🔰 شرح وظایف یک دامپزشک
دامپزشکان معمولا وظایف مراقبت بیماریهای دامی نظیر شبکههای ملی مراقبت بیماریهای حیوانی (خاکزی)، بیماریهای حیوانی (آبزی) و بیماریهای مشترک انسان و حیوان را برعهده دارند. اما عمده مسئولیتی که یک فارغ التحصیل دامپزشکی برعهده دارد، عبارتند از:
تشخیص مشکلات بهداشتی انواع حیوانات
معالجه و بهبود زخمها و شکستگیهای احتمالی
کشتار و از بین بردن حیوانات در صورت لزوم (حمله ملخها، آنفولانزا پرندگان و …)
ارائه مراقبتهای پیشگیرانه برای حفظ سلامت دامها (بررسی تغذیه و …)
درمان حیواناتی که از عفونت یا بیماری رنج میبرند. (انواع سرطانها و …)
واکسینه کردن حیوانات در برابر بیماریها، مانند بیماری هاری
جراحی جزئی تا پیچیده با توجه به نوع تجربه و آموزشهای دیده شده (مثل شکستگی)
مشاوره به صاحبان حیوانات خانگی در مورد تغذیه، رفتار و تولید مثل آنها
انجام و تجویز آزمایشهای تشخیصی مانند اشعه ایکس، EKG، سونوگرافی، خون، ادرار و مدفوع و …
🔰 مزایا و معایب رشته دامپزشکی
اگر به حیوانات علاقه دارید، دامپزشکی میتواند برای شما شغلی خوب و با درآمد بالا باشد. به دلیل وجود مرغداریها و دامداریهای بزرگ در کشور و ضرورت تولید گوشت، این مراکز به دامپزشکان احتیاج دارند. دامپزشکان میتوانند بعد از کسب تجربه و سابقه در این مراکز مشغول به کار شوند.
یکی از عیبهای این شغل خطر ابتلا به بیماریهای مشترک بین حیوانات و انسان است. همچنین معمولا دامداریها و مرغداریها در خارج از شهر قرار دارد و مسافت بین محل زندگی و محیط کاری زیاد است.
یک دامپزشک نمیتواند در هر شهری مشغول به کار شود بلکه مهمترین پارامتر اشتغال، وجود دام و حیوان زیاد در یک شهر است. علاوه براین امکان ضرب دیدگی و آسیب دیدن دامپزشک هنگام کار با بعضی حیوانات وجود دارد.
امیدوارم در پایان این مطلب، با رشته دامپزشکی آشنا شده باشید و به پاسخ سوالهای خود رسیده باشید. مشاورین دکتر اکبری به شما در راه رسیدن به هدفتان کمک میکنند. برای گرفتن مشاورههای تخصصی روزانه لینک زیر را دنبال کنید.
دکتر محمد سعید اکبری
مشاور و مدرس کنکور