انگیزه چیست
چگونه انگیزه درس خواندن پیدا کینم
احتمالا شما هم افراد زیادی را در اطرافتان می‌بینید که با بی‌انگیزگی دست و پنجه نرم می‌کنند؛ یا شاید خود شما هم درگیر این مشکل باشید. با تعریف انگیزه شما را بیشتر با این مفهوم آشنا می‌کنیم و چند راهکار کاربردی برای حل این مشکل در اختیارتان می‌گذاریم. پس تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
🔰منظور از انگیزه چیست
انگیزه را می‌توان آرزوها، نیازها یا نیرویی که به افراد برای حرکت کمک می‌کند تعریف کرد.
انگیزه دو نوع است:
انگیزه درونی
انگیزه بیرونی
🔻 انگیزه درونی
انگیزه درونی بر اساس معیارها و باورهای درونی افراد شکل می‌گیرد. برای مثال، فردی برای رسیدن به هدفی که برایش خیلی مهم است، برای خود انگیزه ایجاد می‌کند. این انگیزه می‌تواند تصویرسازی ذهنی برای روزهای بعد از رسیدن به آن هدف بزرگ باشد. به این نوع انگیزه، انگیزش هم گفته می‌شود.
🔻 انگیزه بیرونی
در مقابل انگیزه درونی، انگیزه بیرونی هم داریم. عوامل بیرونی را عوامل خارجی در فرد ایجاد می‌کنند. بگذارید با یک مثال موضوع را روشن‌تر کنم؛ فردی را تصور کنید که توسط پدر و مادرش، برای درس خواندن تحت فشار قرار می‌گیرد. چون به تازگی درس خواندن او در مدرسه کیفیت سابق را ندارد و نمراتش افت قابل توجهی داشته. تلاش برای خشنودی خانواده و راضی نگه داشتن آن‌ها، می‌تواند به دانش‌آموز انگیزه دهد که دوباره درس خواندن را شروع کند و نمراتش را بالاتر ببرد.
🔰 افزایش انگیزه
تعدادی راهکار وجود دارد که به شما برای بالا بردن انگیزه کمک می‌کند. بعضی از این راهکارها اثر طولانی مدت و برخی اثر کوتاه مدت دارند.
🔻 انگیزه های طولانی تر
این نوع از انگیزه، اثر طولانی‌تری در فرد می‌گذارد. با ذکر چند راهکار، بیشتر با این روش آشنا خواهید شد:
◀️ یادآوری تجربیات مثبت در گذشته
مثلا به یاد می‌آورید که قبلا فرد صبورتری بوده‌اید و باپشتکار بیشتری درس می‌خوانده‌اید و نتایج درخشانی کسب می‌کرده‌اید. پیش آمده که در گذشته تلاش کرده باشید نواختن یک ساز را یاد بگیرید؟ روزهای اول نمی‌توانید هیچ نتی را بخوانید یا درست بنوازید، اما به مرور با تمرین مداوم این مهارت را یاد می‌گیرید. یادآوری این اتفاقات مثبت به شما یادآوری می‌کند که قبلا به اهداف خود رسیده‌اید و همین به شما انگیزه می‌دهد که دوباره تلاش کنید.
◀️ انرژی مثبت دادن
همیشه با خود گفت‌وگوی ذهنی مثبت داشته باشید و بگویید که انجام هیچ کاری برای من غیرممکن نیست و می‌تونم انجامش دهم. از فکر کردن به مسائلی که اعتماد به نفس شما را کم می‌کند بپرهیزید. مثلا با خود نگویید که حجم درس بالاست و چگونه باید این تعداد صفحات را بخوانم. به جای فکر کردن به این مسائل، به این فکر کنید که بعد از اتمام این درس، چه احساس مثبت و خوبی پیدا خواهید کرد.
◀️ تنظیم محیط
در محیط مرتب و تقریبا ساکت درس بخوانید. از درس خواندن در محیطی که پر از حواس‌پرتی و سروصداست دوری کنید.
◀️ یادآوری اشتباهات گذشته
با فکر کردن به اشتباهاتی که در گذشته رخ داده، آن‌ها را برای خودتان بزرگ می‌کنید و دچار احساسات منفی می‌شوید. نشخوار فکری تمرکز کل روزتان را از شما می‌گیرد.
🔻 موارد کوتاه اثر
- انجام کار موردعلاقه در کنار درس خواندن
- ورزش کردن به مدت ۱۵ الی ۴۵ دقیقه
- دیدن کلیپ‌های انگیزشی
- فکر کردن به افراد موفق و بااراده‌ای که کمترین امکانات به نتایج درخشانی رسیده‌اند.
فراموش نکن که بزرگترین و مهم‌ترین عامل باانگیزه شدن، این است که ذهن آرامی داشته باشی.
🔰 راه‌های رسیدن به انگیزه پایدار و همیشگی
بهترین روش این است که با تغییر طرز فکرتان یا به کار گرفتن روش‌های ساختارمندانه‌تر، انگیزه‌ای همیشگی برای خودتان ایجاد کنید. چندمورد از این روش‌ها را برایتان بازگو کرده‌ایم:
◀️ ناامیدی را کنار بگذار
همه ما می‌دانیم که هیچ‌چیز در این دنیا عادلانه نیست. امکاناتی که ما در اختیار داریم با امکاناتی دیگران یکی نیست. اما راه‌حل این مشکل چیست؟ آیا باید یک گوشه بنشینیم و زانوی غم بغل بگیریم و کاری نکنیم؟ می‌دانم که با وجود سهمیه‌ها ممکن است به این فکر کنید که تلاش شما به نتیجه‌ای نمی‌رسد، اما حقیقت این است که هیچ‌چیزی جای درس خواندن و تلاش کردن شما را نمی‌گیرد. تلاش فردی، مهم‌ترین عامل جلو انداختن شما از بقیه رقباست و از هر عامل دیگری مهم‌تر است.
◀️ قانون دو دقیقه
مثلا قرار است مهمان داشته باشید و باید اتاق‌تان را مرتب کنید. اما حس و حال انجام این کار را ندارید. طبق این قانون، با خودتان بگویید فقط در عرض دو دقیقه این کار را انجام می‌دهید. وقتی کاری را شروع می‌کنید، دست کشیدن از آن کار برایتان سخت است و ترجیح می‌دهید ادامه کار را تا زمان اتمام آن انجام دهید. بهترین جایی که می‌توانید از این قانون استفاده کنید، همین درس خواندن است. باید خودتان را ملزم به شروع درس خواندن کنید و بعد می‌بینید که جدا شدن از درس برایتان سخت است.
◀️ تنوع در سبک مطالعه
گاهی وقت‌ها مشکل از سبک مطالعه یکنواخت و اشتباه شماست. مثلا چندروز فقط متن کتاب را میخوانید یا چند روز فقط ویدیو می‌بینید. تنوع در سبک درس خواندن شما را از بی‌حوصلگی دور می‌کند. مثلا گاهی توانایی ذهنی کتاب خواندن را ندارید و به جای آن ویدیوی آموزشی می‌بینید. این تنوع در مطالعه، راجع به مکان مطالعه هم صدق می‌کند. اگر درس خواندن برایتان به کاری کسالت‌آور تبدیل شده، مکان مطالعه‌تان را برای مدتی تغییر دهید. مثلا در کتابخانه یا حیاط یا روی پشت‌بام درس بخوانید.
◀️ پاداش به خود
اگر احساس می‌کنید که روز سختی در پیش دارید و نمی‌توانید درس بخوانید، برای خودتان جایزه تعیین کنید.
مثلا با خودتان بگویید اگر امروز چند ساعت درس بخوانم، در پایان روز چیزی که دوست دارم را به خود جایزه می‌دهم.
◀️ تعیین کردن تنبیه
اگر احساس می‌کنید که روز سختی در پیش دارید و نمی‌توانید درس بخوانید، برای خودتان جایزه تعیین کنید.
مثلا با خودتان بگویید اگر امروز چند ساعت درس بخوانم، در پایان روز چیزی که دوست دارم را به خود جایزه می‌دهم.
دکتر محمد سعید اکبری
مشاور و مدرس کنکور
